آسانسور چگونه کار میکند ؟

• پشتیبان سایت
• آخرین مطالب
• 0

در سال 1800 توليد فولاد ٬ انقلابی در ساخت ساختمانهای بلند مرتبه ايجاد کرد. اسکلت بندی بناها به کمک فلزات شروع شد و معماران و مهندسان آسمانخراشهایی به طول صدها پا ساختند. اما اگر اختراعی بنام آسانسور نبود٬ اين برجها قابل استفاده نبودند. آسانسورهای مدرنی ساخته شد تا مردم بتوانند براحتی و با ايمنی زياد به بالاترين طبقات آسمانخراشها بروند.

امروزه شهرهائی مثل نيويورک کاملا” به آسانسورها وابسته اند. دراين بخش ما با نحوه حرکت و سيستم های کنترلی آسانسورها آشنا خواهيم شد و ايمنی آنها را مورد بررسی قرار خواهيم داد. آسانسورها : نحوه کار آسانسور ساده است. آسانسور از کابينی که به يک سيستم بالابر متصل شده و کابلی که به يک جعبه متصل است٬ تشکيل شده است. البته پيچيدگی آسانسورهای مدرن از اينها بيشتر است. آسانسورهای جديد به سيستم مکانيکی پيشرفته ای نياز دارند تا وزن کابين و مسافران را تحمل کنند و ايمنی جان آنها را تضمين کند.

امروزه دو نوع آسانسور کاربرد بيشتری دارند: آسانسورهای هيدروليک و آسانسورهای طنابی

الف : آسانسورهای هيدروليک

در سيستم آسانسورهای هيدروليک٬ بار با فشار پمپ های هيدروليک جابجا می شود . سيستم آسانسور هيدروليک از سه بخش تشکيل شده است: ­1 مخزن روغن ­2 يک پمپ )تلمبه( که توسط موتور الکتريکی کار می کند. ­3 يک دريچه که بين سيلندر و مخزن قرار دارد.

تلمبه٬ روغن را از مخزن به سيلندر هدايت می کند. هنگامی که دريچه باز باشد٬ روغن به راحتی به محل قبلی خود باز خواهد گشت. ولی اگر دريچه بسته شود ٬ روغن با فشار وارد استوانه سيلندر خواهد شد. هنگامی که روغن در سيلندر جمع شد٬ فشار به پيستون منتقل می شود و کابين آسانسور بطرف بالا حرکت می کند. هنگامی که آسانسور به طبقه مورد نظر نزديک شد ٬ سيستم کنترل آسانسور علامتی را به موتور الکتريکی می فرستد تا کار تلمبه به تدريج قطع شود.

برعكس وقتی آسانسور بخواهدبه طبقهء پائين برگردد ٬ سيستم کنترل آسانسور يک علامت به دريچه می فرستد و دريچه باز می شود. سنگينی کابين و مسافران باعث می شود تا پيستون به سيلندر حاوی روغن فشار وارد آورد و روغن به مخزن برگردد . هرگاه آسانسور در طبقه زيرين توقف کرد٬ سيستم کنترل٬ دوباره دريچه را می بندد.

طرز کار اين دستگاه بسيار ساده است٬ ولی اشکالاتی هم دارد که به آن می پردازيم.

اشکالات سيستم هيدروليک :

مهمترين مزيت سيستم هيدروليک اين است که می تواند به آسانی با نيروی کم پمپ٬ قدرت زيادی ايجاد کند تا آسانسور به راحتی بالا برود. ولی اين سيتم دو عيب عمده دارد. مهمترين مسئله اندازه تجهيزات است. اگر آسانسور بخواهد طبقات زيادی را بالا برود به پيستون بلندتری هم نياز است٬ پيستون بلندتر هم به جای زيادی نياز دارد٬ مثلا” اگر بخواهيم از اين سيستم برای يک ساختمان 10 طبقه استفاده کنيم٬ بايد حداقل 9 طبقه چاه حفر کنيم تا پيستون در آن جا بگيرد !

مشکل ديگر اين سيستم ٬ عدم توانائی آن در ذخيره انرژی پتانسيل است. دراين سيستم پمپ نيروی عظيمی ايجاد می کند تا آسانسور بالا برود٬ ولی قادر نيست تا انرژی را ذخيره کنند. انرژی پتانسيل فقط وقتی به کار می رود که آسانسور بخاطر وزن خود به طرف پائين حرکت می کند ٬ ولی اگر دوباره بخواهد

بالا برود٬ باز بايد از پمپ انرژی بگيرد. آسانسور کابلی اين دو مشکل را حل کرده است. در بخش بعدی به اين سيستم می پردازيم.ب :

آسانسورهای کابلی

اين سيستم امروزه بيشتر مورد استفاده قرار می گيرد. در آسانسورهای کابلی ٬ کابين توسط يک سری کابل فولادی ) که دور چرخ قرقره ای حلقه شده اند( به يک وزنهء تعادل متصل است و چرخ قرقره نيز به يک موتور الکتريکی متصل شده است .

هنگامی که موتور در يک جهت می چرخد٬ چرخ قرقره ٬ آسانسور بالا می آيد و هنگامی که در جهت عکس می چرخد٬ آسانسور به سمت پائين حرکت می کند. چرخ قرقره٬ سيستم کنترل و موتور در بالاترين طبقه در اطاقکی به نام اطاق ماشين بطور ثابت قرار دارند

وزن وزنه تعادل معادل 40% ظرفيت کامل آسانسور است. يعنی هنگامی که آسانسور به 40% ظرفيت کامل خود رسيد٬ آسانسور و وزنه به يک حالت تعادل می رسند. هدف از اين تعادل ٬ ذخيره انرژی است. با بار يکسان در هر دو طرف کابل٬ چرخ قرقره ٬ نيروی کمتری برای حرکت دادن آسانسور نياز دارد. در هر دو طرف کابين و وزنهء تعادل٬ دو خط ريل دندانه دار وجود دارد تا از حرکت نوسانی کابين و وزنه تعادل جلوگيری کند. همچنين اين ريل ها در مواقع اضطراری جهت ايمنی سيستم٬ باعث متوقف شدن حرکت آسانسور می شوند.

شايد در فيلمهای هاليوودی ديده باشيد که ناگهان طناب آسانسور پاره می شود و مسافران به پائين سقوط می کنند. ولی در عمل غير از اين است. در آسانسورهای کابلی چند رشته کابل محکم فولادی )4 تا 8 رشته کابل( بکار می رود و اگر به هر دليلی يکی از اين کابلها قطع شود ٬ کابلهای ديگر وزن سيستم را تحمل خواهند کرد. و اگر آسانسور بطور ناگهانی شروع به حرکت کند ٬ سيستم فرماندهی مکانيکی در چرخ قرقره ٬ بطور خودکار ٬ حرکت آسانسور را متوقف می کند. وقتي چرخ قرقره با سرعت بيش از حد مجاز حركت كند ) در حالت سقوط آسانسور ( ٬ لنگر ها به دليل خاصيت گريز از مركز باز مي شوند و به چرخ دنده ثابت گير مي كنند و چرخ قرقره مي ايستد و باعث توقف آسانسور مي شود.

هنگامی که آسانسور به مقصد برسد ٬ سيستم فرماندهی مکانيکی باز وارد عمل می شود . بر روی ريل ها٬ کابلهائی متصل شده که هنگام توقف آسانسور )به دستور سيستم فرماندهی مکانيکی( کشيده می شوند و آسانسور به دندانه های ريل ٬ گير می کند و ثابت می ايستد. آسانسورها همچنين سيستم توقف خودکاری دارند که هرگاه کابين يا وزنه تعادل به بالاتر يا پائين تر از ريل ها کشيده شود٬ آن را متوقف می کند. اگر با تمام اين تجهيزات و پيش بينی های ايمنی٬ آسانسور به پائين سقوط کند ٬ در قسمت زيرين سيستم٬ يک فنر بسيار قوی حاوی روغن پر شده در سيلندری وجود دارد که به مانند بالشی ٬ مسافران را از خطر حفظ می کند. درهای اتوماتيک : شما درهای اتوماتيک را به هنگام ورود به فروشگاههای بزرگ ديده ايد. اين درها برای راحتی افراد ساخته شده اند ولی وجود درهای اتوماتيک در آسانسورها برای جلوگيری از افتادن افراد ) بهنگام نبودن آسانسور ( و ايمنی آنها بسيار ضروری است. بعد از رسيدن آسانسور به مقصد و قبل از حرکت ٬ موتوری که بالای کابين آسانسور قرار دارد توسط بازوئی ٬ ريل درب آسانسور را بطرف چپ يا راست هل می دهند و باعث باز و بسته شدن درها می شود