پیش از توضیح اینکه جان پناه چیست و چه کابردی دارد باید چاله یا چاهک آسانسور را بشناسیم. چاله آسانسور درواقع همان فضای عمودی ای است که آسانسور و تجهیزات آن، درونش قرار می گیرند. لازم به ذکر است که هیچ گونه تجهیزات دیگری بجز آسانسور و وسایل آن نباید درون چاه آسانسور قرار داشته باشند.
یعنی درون این فضای عمودی که از کف ساختمان تا پشت بام آن کشیده شده است، هیچ تجهیزاتی مانند لوله و شیر های آب و گاز و سیم کشی های برق نباید وجود داشته باشد. این گودال برای قرار دادن پایه ریل های آسانسور، سوراخ جک و پیستون و.. ساخته شده است و اصلی ترین نیاز برای ساخت جان پناه آسانسور است. در بیشتر موارد یک نردبان کوچک برای دسترسی به پایین چاله، یک چراغ برای روشنایی و همچنین یک گودال مخزن برای پمپاژ پایین چاله آسانسور مورد نیاز است.
به فاصله بین پایینترین حد ایست کابین آسانسور تا انتهای چاه آسانسور و فاصله بین بالاترین حد ایست کابین آسانسور تا ابتدای چاه آسانسور جان پناه آسانسور گفته میشود. در تمام آسانسورهای استاندارد در قسمت بالا و پایین جاه آسانسور جان پناه تعبیه شده است تا سرویسکار بتواند در زمان سقوط آسانسور و یا در زمان بالا رفتن بیش از حد آسانسور تعمیرکار میتواند در آن قسمت پناه بگیرد تا از بروز حوادث احتمالی جلوگیری شود. در جان پناهی که در پایین چاه آسانسور وسایل درگر همچون بافر و ضربه گیر نیز نصب میشود.
پیش از طراحی و ساخت این قطعه آسانسور باید درباره ابعاد مناسب جان پناه متناسب با هر آسانسور اطلاعاتی کسب کرد. اولین معیار موثر در ابعاد این قطعه، در نظر گرفتن اولین ایست آسانسور است. حداقل ارتفاع این ایست آسانسور 190 متر است، البته این ارتفاع مربوط به مرحله قبل از بتن ریزی چاله آسانسور است. پس از بتن ریزی، حداقل ارتفاع ایست آسانسور باید 150 متر باشد.
مرحله بعد از بتن ریزی و تعیین ارتفاع استاندارد، دیوارکشی چاله آسانسور است. این دیوارکشی باید برای هر سه طرف گودال آسانسور انجام شود، به همین منظور دیوار سمت راست، چپ و همچنین دیوار روبه رویی این گودال باید توسط سیمان، گچ و یا ورقههای فلزی دیوارکشی شود.
همانطور که قبلا نیز اشاره شد جان پناه آسانسور یکی از ملزومات یک آسانسور استاندارد است. ابعاد جان پناه آسانسور بسته به ظرفیت و سرعت آسانسور متفاوت است.
در سالهای بسیار دور(سالهای 1353 به بعد) و قبل از کنترل استاندارد آسانسور در ایران، شرکت ایران شیندلر بر اساس استانداردهای اروپایی شیندلر سوییس تولید و نصب آسانسور را انجام می داد و مالکان و سازندگان ساختمان باید سازه و ابعاد چاه آسانسور را بر اساس جداول این شرکت آماده می کردند و چنانچه این ابعاد توسط سازندگان ساختمان رعایت نشده بود، موظف بودند چاه آسانسور را با ابعاد آسانسور شیندلر تطبیق و تحویل دهند.
اما با گذشت زمان و تدوین قوانین استاندارد آسانسور بازرسان استاندارد آسانسور با استناد به بند 5-7-3-3 استاندارد ملی به شماره 1-6303 (مقرارات ایمنی ساختمان و نصب آسانسور، قسمت اول آسانسورهای برقی) ابعاد جان پناه باید زمانی که کابین آسانسور روی ضربهگیرهای کاملا فشرده قرار دارد از تمام شرایط زیر تبعیت کند.
برای دریافت مشاوره بیشتر می توانید با ما در گروه مهندسی صنعتی غدیر در تماس باشبد.